Cam Tuğla Duvar Yapımı

Cam Tuğla Nedir?

    Cam tuğlalar, mimari tasarımların vazgeçilmezlerinden , gözde yapı malzemelerinden biridir. Uygulandığı ortama modern bir hava kazandırır. Cam tuğla, katmanlı olduğundan ve yapılarında barındırdıkları diğer maddelerden dolayı darbeye dayanıklı olmakla beraber, çimento harcı ile örüldüğünde belirli bir ısı yalıtımı sağlar. Cam tuğla banyo, mutfak gibi iç mekanlarda asansör ve merdiven boşluklarının aydınlatılmasında, ayırıcı duvar olarak yapılarda kullanılabilir. Renkli ve renksiz olarak yüzde 60 ile 80 oranında bir ışık geçirgenliğine sahip olan cam tuğlalar aydınlık kalması istenen mekanlara uygulamak için dekoratif yapı malzemeleridir.

Cam Tuğla Duvarım Ölçülendirilmesi

    Cam tuğla belli ölçülere sahip standart bir malzeme olması nedeniyle herhangi bir kesim işlemine tabi tutulamadığından uygulanacağı inşaat boşluğunun ölçülendirilmesi çok önemlidir.

    Bulunabilecek Cam Tuğla Ölçüleri

Boy	En	Derinlik
190	190	80
190	90	80
190	190	100
240	240	80
240	115	80
300	300	100

 

    Bunların dışında özel üretim farklı ebatlarda da cam tuğla bulmak mümkündür. Kare, dikdörtgen ve üçgen şekillerde üretimler yapılmaktadır. En çok kullanılan ve piyasada çeşit olarak rahatlıkla bulabileceğiniz 190x190x80 mm. ölçülerindeki kare cam tuğladır.

Cam Tuğla duvar için gerekli minimum inşaat boşluğunun hesaplanması;

(cam tuğla sayısı x cam tuğla boyu) + (derz aralığı sayısı x derz genişliği) + (Beton çerçeve genişliği x 2) + ((U profil et kalınlığı + kayma ve genleşme derzleri) x 2)

formülüyle bulunur.

Bu formülde;

Cam tuğla boyutu 190x190x80 mm,
Derz genişliği minimum 10 mm,
Beton çerçeve genişliği minimum 50 mm, maksimum 100 mm
Metal U profil et kalınlığı 3-5 mm,
Kayma ve genleşme derzi kalınlığı 1,5-2 mm,
Genleşme köpüğü kalınlığı 10-20 mm olmalıdır.

     Daha kolay bir yöntem olarak aşağıdaki tabloyu hazırladım. Tabloda derz kalınlığına göre 190 mm boyundaki cam tuğla için kaç sıra kullanılacak ise gerekli olan inşaat boşluğu hesaplanmıştır. En altında hesaplamada kullanılan formül vardır. Sizin kullanacağınız cam tuğla boyutuna, derz aralığına ve cam tuğla sayısına göre gerekli inşaat boşluğunu kolaylıkla hesaplayabilirsiniz. İşlem yapacağınız inşaat boşluğuna göre hesaplama yaptığınızda tam sayıda cam tuğla için boşluk kalıyorsa, kalan boşluk kadar çerçeve oluşturmanız gerekir.

    Bir örnek ile anlatmaya çalışayım. Elimizde cam tuğla örülecek 128 cm bir aralığınız olsun. Buraya yapacağınız cam tuğlanın kaç sıra olacağını bulalım.

    Standart 19×19 luk cam tuğla tek sıra örülseydi, her iki tarafındaki derz boşluğu ile birlikte 21 cm yer kaplayacaktı. O zaman 128 / 21 = 6,09. En fazla koyabileceğimiz yan yana sıra sayısı 6 olabiliyor. Formüle koyarsak;

E = (6 * 19) + ((10*7)/10) = 121 cm araya ihtiyacımız olacak.

    Geriye kalan 128 – 121 = 7 cm aralık bir şekilde doldurulmalıdır. Her iki yönden 3,5 cm kalınlığında ya da tek taraflı 7 cm ahşap ya da beton çerçeve kullanmamız gerekir ki bu işlemden sonra elimizde net 121 cm aralık kalsın. Bu aralığa 7 sıra dizmeye çalışsaydık;

    E = (7 * 19) + ((10*8)/10) = 141 cm araya ihtiyacımız olacak. Bizim ise 128 cm aramız vardı. Bu durumda ya duvarı kırıp aralığı 141 cm ye genişletmemiz gerekecek ya da sığdıramadığımız için elimizde fazladan cam tuğla kalacaktır.

    Tüm bu hesaplamalar yerine aşağıdaki tablodan, kullanacağımız tuğla ebadı ve derz boşluğu genişliğine göre ne kadar duvar genişliğine ihtiyacımız olduğunu kolaylıkla bulabiliriz.

Uygulamada Kullanılan El Aletleri :

    Yapım aşamasında kullanılabilecek aletlerden sonra yapım sırasında kullanmamız gereken cam tuğla malzemelerine bakalım.

Cam Tuğla Duvar Yapımında Dikkat Edilecek Hususlar

• Cam tuğla duvarlar, karşılıklı en az iki mesnede tutturulmalıdır.
• Sıcaklık değişimleri ile yapı hareketleri ve yükler karşısında cam tuğla duvarın sıkışarak kırılmasını önlemek için yatay ve düşey kayma ve genleşme derzlerinin işlevini engelleyebilecek uygulama ve malzemeden kaçınılmalıdır.
• Kayma ve genleşme derzlerine nemin ulaşmasını engellemek için beton çerçeve ile cam birleşimleri en az 10 mm genişlikteki elastik dolgu malzemeyle sızdırmaz hale getirilmelidir.
• Cam tuğla duvarın yanları ile üstündeki genleşme derzlerine 10-20 mm kalınlığında sert genleşme köpüğü (PVC veya poliüretan levha), kayma derzlerine ise kumlanmamış bitümlü karton yerleştirilmelidir. Yatay genleşme derzlerinde yüksek yoğunluklu sert, düşeyde ise düşük yoğunluklu daha yumuşak genleşme köpüğü kullanılmalıdır. Duvarın oturacağı tabanda yeterli taşıma gücüne sahip iki kat kumlanmamış bitümlü kartonla oluşturulmuş kayma derzi tavsiye edilmektedir.(Bitüm, Ham petrolün vakum altında damıtılmasıyla elde edilen, yarı katı veya çamur kıvamında bulunan, karbon disülfürde çözünen, asfaltta, madeni mumlarda ve düşük kaliteli kömürlerde bulunan bir hidrokarbon karışımı.Su geçirmez, yapışkan ve göreli olarak ucuz bir malzemedir. Bu üstünlükleri, çok çeşitli аlаnlаrdа kullanılmasına yol  açar. Kіmyasal olarak karmaşık bir karışım olan bitüm, temelde, HİDROKAR-BON\’lardan (karbon ve hidrojen bіleşіklerі) oluşur. Katı уa da çok ağdalı bіr sıvı halinde bulunur ve ısıtılınca уumuşar. Doğada bulunduğu biçimiyle binlеrcе yıl yapıştırıcı olarak kullanılmıştır. Hâlâ başlıca kullanım аlаnlаrı, YOL YAPIMI vе çаtılаrdаn barajların geçirimѕiz tabakalarına kadar çeşitli yerlerin su geçirmez hale getirilmesidir.)
• Yüksekliği veya uzunluğu 6.00 m’yi veya alanı 15 m2′ yi aşan cam tuğla duvarlar taşıyıcı elemanlar ve/veya genleşme ve kayma derzleri ile sınırlandırılmalıdır.
• Kenar ölçüleri 1.5 m’den küçük olan cam tuğla duvarlar donatısız yapılabilir, ancak bunlar 0,8 kN/m2 (yaklaşık 80 kgf/m2) rüzgar yüküne (ya da kuvvet) kadar dayanıklıdır.
• Donatı demirleri cam tuğlalarla temas etmemeli, paslanmayı önlemek için tercihen galvanizli demir veya çelik kullanılmalıdır; mümkün olmadığında da donatı demirleri kullanılmadan önce çimento + su şerbetine daldırılmalıdır.
• Cam tuğla duvar yapımı için harç hazırlanabileceği gibi, istenen niteliklere uygun hazır harç da kullanılabilir.
• Fuga harcı, iyi yapışma sağlanması için derzlerin priz (kuruma) süresi tamamlanmadan önce uygulanmalıdır.
• Cam tuğla duvarın dışa bakan yüzündeki fuga harcı prizini aldıktan sonra üzerine koruyucu ve su emmeyen bir malzeme sürülmelidir.
• Cam tuğlalar sadece lastik çekiçle hafifçe vurarak hizaya ve şakule getirilmelidir.
• Cam tuğla duvarlar kendi yükleri dışında yük almamalıdır.
• Cam tuğla duvarlar yeterli taşıma gücüne sahip, eğilme ve bükülmeye direnci yüksek taban üzerine oturtulmalıdır.
• Kiriş, hatıl ve benzeri yapı elemanları üzerine oturtulan, uzun kenarı 1.5 m’den fazla cam tuğla duvarlar için mutlaka donatı demirli (2 x 6 mm) beton alt çerçeve oluşturulmalıdır.
• Cam tuğla duvarın daha da sağlam olabilmesi için çelik veya paslanmaya karşı önlem alınmış galvanizli metal U-profilli beton çerçeve tercih edilmelidir.
• 4. Standart Bir Cam Tuğla Duvar Uygulaması
• Metal U- profille uygulama:Metal U-profiller projede saptanan ölçülerde kesilerek dört köşesinden metal köşebentlerle kaynaklanır, vidalanır veya perçinlenir. Profil tabanlarında max. 50 cm ara ile delikler açılır.
• Metal çerçeve yatay ve düşey konumu kontrol edilerek inşaat boşluğuna yerleştirilir ve sabitlenir.
• Deliklerden darbeli matkap sokuk vidaların boyuna uygun derinlikte, 10 mm’lik delikler açılır,bura 10 mm’lik dübeller yerleştirilerek, çerçeve 8 mm’lik paslanmaz vidalarla sabit yapı elemanlarına tutturulur.
• Metal çerçeve üzerinde tuğla ve fuga mesafeleri (190 mm tuğla + en az 10 mm fuga genişliği) yukardan aşağıya doğru işaretlenerek, duvar örülürken çekilecek yatay ipin yerleri belirlenmiş olur.
• Metal çerçevenin taban profilinin taban ve yanal iç yüzeyleri U biçiminde, 2 kat kumlanmamış bitümlü karton kayma bandıyla kaplanır.
• Metal çerçevenin yan ve üst profillerinin iç yüzeyine 10mm kalınlığında PVC veya polietilen genleşme köpüğü yerleştirildikten sonra taban ve yanal iç yüzeyleri kumlanmamış bitümlü karton kayma bandı ile kaplanır.
• Metal çerçevenin taban profili içine harç dökülür ve 6’lık iki adet donatı demiri çerçevenin içine girecek kadar uzatılır ve üzerine tekrar harç dökülerek düzlenir. Fuga ayırıcılar (spacer) yerleştirildikten sonra cam tuğlaların ilk sırası dizilir. Düşey ve yatay derzlere en az 10 mm, beton çerçeveye en az 50 mm, en çok 100 mm genişliği sağlayacak şekilde harç koyulur.
• İlk cam tuğla sırasının dizilmesinden sonra, lastik çekiçle tuğlaların üst kenarlarına hafifçe vuruk ip ile hizalanmaları sağlanır.Tuğlaların ortasındaki ek yerlerine vurmamaya dikkat etmelidir.
• Düşey derzler arasına düşey donatı demirleri yerleştirilerek duvar örülmesine devam edilir.
• Yatay donatı demirleri, özel uygulamaların dışında, her üç cam tuğla sırasında – – ikişer ve demirler arasındaki mesafe 500 mm’yi aşmayacak şekilde; düşey donatı demirleri ise, her düşey derze birer tane olmak üzere döşenmelidir.Yapı dış yüzündeki uygulamalarda demirler dışardan 20mm, yapı içindeki uygulamalarda 15mm mesafede olmalı, harcın demiri tamamen örtmesine ve demirlerin hiçbir şekilde cam tuğla temas etmeyecek şekilde, tuğladan 5 mm mesafede olmasına dikkat edilmelidir.
• Metal U-profil içine dökülecek harç,bir ölçü Portland çimento,üç ölçü kum (4 mm çapında elenmiş ve yıkanmış),karışımı işlemeye yetecek kadar su ile hazırlanır. Suyun miktarı harcı nemli toprak kıvamında ıslatacak şekilde ayarlanmalıdır.Harç avuç içine alınıp sıkıştırıldığında dağılırsa fazla kuru, şeklini kaybederse fazla ıslak demektir. Harcın yumuşaklığını sağlamak için kullanılan sönmüş kireç veya tras ile, soğuk ve ağır hava şartlarında prizi hızlandırıcı beton katkı maddeleri çimentonun ağırlığının %20’sini aşmamalıdır.Harcın içine “dondan koruyucu malzeme” ilave edilmemelidir. Aşırı soğuk (+50C’dan düşük) ve aşırı sıcakta duvar yapımından kaçınılmalıdır.
• Duvar örülürken cam tuğlaların arasındaki 10 mm mesafenin düzgünlüğü için fuga ayırıcılar kullanılabilir. Fuga dolgu harcı, bir ölçü beyaz Portland çimento, üç ölçü kum (1 mm çapında elenmiş ve yıkanmış),su ile hazırlanarak duvar yapımının bitmesinden 24 saat sonra uygulamasına başlanır.
• Duvar örülürken fuga derinliğinin en az 10 mm olmasına dikkat edilmelidir. Fuga ayırıcıların kulakçıkları fuga dolgusu yapılmadan önce koparılmalıdır. Fugalarda beyaz çimento harcı kullanılacaksa, özel katkı maddeleri yardımıyla hızlı kuruması önlenmelidir.Fugalarda hazır mastik dolgu malzemeleri de kullanılabilir.

    Cam Duvarın örülmesini aşamaları ile sırası ile aşağıda anlatmaya çalıştım. Uygulamanız resimlere göre sırasıyla yaparsanız duvar ustası oldunuz demektir. Her fotoğrafın altında, o aşamada yapılması gereken işlemleri ve nasıl yapılacağını, yapım sırasında kullanılması gereken araçlardan bahsedeceğim.

Yatay ve düşeyde cam tuğlalar tam bir düzlem oluşturacak bir şekilde, özenle, tuğla gibi örülür.

Cam tuğlalar arasında eşit boşluklar bırakmak için derz artıları yerleştirilir

Cam tuğla yapıştırma harcı boşluk kalmayacak şekilde tabana ve yan yüzeye bir mala yardımı ile doldurulur.

Cam tuğla yüzeye oturtulur ve plastik bir çekiç yardımı ile üzerine hafif hafif vurularak yerleşmesi sağlanır. Taşan fazla harçlar donmadan temizlenmelidir.

Örülen duvarın terazide olup olmadığı her sırada kontrol edilmelidir.

En fazla 3 sırada bir donatı demirlerini sabitlemek için uygun malzemeler yan duvara vidalanır.

Örüm yapılacak boşluğa yatay ve düşeyde her iki ya da üç sırada bir donatı demirleri derzlerin içine yatırılarak ek mukavemet sağlanır. Bu nervürlü demirlerin, aynı zamanda zemine ve yanlardaki duvarlara birkaç santimetre saplanması gerekmektedir.

Duvarın dikey ve düşey terazisi devamlı kontrol edilir.

Duvar örüm işi bittikten hemen sonra derz artıları çıkartılır.

Derz artılarının çıktığı yerdeki boşluklar yine cam tuğla yapıştırıcısı ile doldurulur.

Derz araları düzeltme malası ile düzeltilir. Hafif ıslak bir sünger ile cam yüzeyler temizlenir ve derz dolgu malzemesi uygulanır. Uygulama tamamlandıktan sonra yine hafif ıslak bir sünger ile derz parlatılır.

     Bu konuda inşaat firmaları ve ya cam duvar ustaları ile irtibata geçerek  işlem yaptırmanız da mümkün.